Ar-Ge Serası

Tarımda İnovasyona Neden İhtiyaç Var?

Tarımsal üretim, binlerce yıldır uygarlıkların gelişmesi için bir araç halindeyken, günümüzde gelişen teknoloji, değişen beklenti ve ihtiyaçlar tarıma yön veriyor. İklim değişimi, kuraklık, su kirliliği gibi nedenlerle tarımsal üretim yapılabilecek verimli arazi sayısı her geçen gün azalıyor. Bu nedenle birçok ülke tarımda inovasyonu temele alan politikalarla, çalışmalarını yönlendiriyor.

Tarımda İnovasyon Gerekli mi?

Günümüz dünyasında ortalama 5 milyar ton gıda tüketiliyor. Ancak 119 ülkenin 50’den fazlasının açlık sınırı altında yaşadığı kayıtlara geçiyor. Üstelik, üretilen gıdaların hemen hemen üçte biri israf ediliyor. Gıda tüketimi, üretimin ` oranında artmasını gerektirirken doğal kaynakların, böyle bir artışı yakın gelecekte karşılayamayacağı öngörülüyor. Tarımda verimlilik düzenli olarak düşüyor, ekilebilir araziler, içme suyu kaynakları hızla tükeniyor.

Yalnız tarım ürünlerinin yetiştirilmesi değil, taşınması, depolanması, yiyeceğe dönüştürülmesi, hammadde kullanımı, pazarlama, sunum ve geri dönüşümü geleceğin dünyasının en büyük sorunları arasında olacağa benziyor. Tüm bu bilgiler kapsamında tarımda inovatif bir bakışın, AR-GE çalışmalarının ve yenilikçi teknolojilerin olması gerektiği açıkça görülüyor.

Teknolojinin biçimlendirdiği yeni gelecekte, yalnız dünya üzerinde tarımın nasıl yapılacağı değil Mars’ta tarım da gündem başlıkları arasında yer alıyor. Yapılan çalışmalarla, verimsiz arazilerde tarım yapmanın nasıl mümkün olacağı araştırılırken bir yandan da topraksız tarım gibi yenilikler geliştiriliyor. Yoğun çalışmaların olduğu alanları sizlere tanıtıyoruz.

Teknoloji Yoğunluklu Seracılık

Elektriğin, suyun, havadaki karbondioksit ve oksijen oranının, nemin sürekli kontrol edildiği, ışığın yapay kaynaklarla sunulduğu, kendi enerjisini kendi üreten seralar, binlerce metrekare alan üzerine kuruluyor. En az kaynak, gider ve atıkla yüksek verimlilik elde etme hedefi bulunan seralar ile daha az kimyasal kullanımını da amaçlanıyor.

Tarımda İnovasyon Gerekli mi?

Modern seracılığı geliştirmeyi hedefleyen çalışmalar, zorlu hava şartlarına uygun, topraksız hatta ışıksız ortamda tarım yapılıp yapılmayacağını test ediyor. Dünyanın dört bir yanında, inovasyon arayışının sürdüğü seracılık alanındaki kazanımlar, test edilerek endüstriyel ürün olma yolunda ilerliyor. Sera örtü malzemelerinden, konstrüksiyonlarına, ışıklarından, gübre ve kimyasallarına kadar teknoloji yoğunluklu seraların her bir bileşeni yenilik arayışına sahne oluyor.

Tohum Çalışmaları

Hibrit tohum ve tohum ıslahı çalışmaları, modern tarımın inovasyon arayışının sonuçlarını oluşturuyor. Yeniliklerle, tohumların daha verimli, dayanıklı olması hedefleniyor. Daha kısa sürede, daha kaliteli ve daha çok ürün vermesi hedeflenen sebze ve meyveler için tohum çeşitlemeleri yapılıyor. Bunun yanında, var olan türleri çeşitlendirmek için yapılan çalışmalar da karşımıza çıkıyor. Farklı sebze ve meyvelerin aşılanmasıyla oluşacak yeni türlerin arayışı, özellikle pazarda yeni bir yer edinmek isteyen üreticiler tarafından gerçekleştiriliyor.

Yeni türlerin keşfedilmesi için duyulan heyecanın bir benzeri de tükenmiş türlerin yeniden ortaya çıkarılması için hissediliyor. Yüzyıllar önce üretilen türler, tohum çalışmalarıyla yeniden yeşertilmeye çalışılıyor. Modern tarım teknikleriyle yapılan tohum çalışmalarının bir diğer hedefi ise uygun olmayan şartlara uyumluluk sağlanması oluyor. Küresel ısınma, yükselen ısı eriyen buzullar, ozon tabakasında delinme gibi olağan dışı değişimler, dünyanın şartlarını da hızla dönüştürüyor. Su düzeyi değişen, iklimi farklılaşan, yeni zararlıların ürediği ve tarımsal üretimin hızla uyum sorunu yaşadığı dünyamızda, tohum üzerine yapılan projeler, var olan problemlere çözüm oluşturmak isteniyor.

Algoritmik Tarım

Hangi ürünün, hangi toprakta ve şartlarda daha iyi yetiştiğinin araştırıldığı sistem, algoritmik tarım adını alıyor. Sebze ve meyvelerde optimum kalite ve verim için uygun şartların belirlendiği algoritmik tarım çalışmaları, tarımda inovasyon uygulamalarının da alanları arasında yer alıyor. Verimli sulama ve ilaçlama yöntemlerinin kullanılması, farklı değişkenlerin bir arada değerlendirilmesi ve sonuçların sistemli bir şekilde çiftçilerimize sunulmasını sağlayan algoritmik tarım girişimleri ile tarımda yanıt aranan birçok soru cevabına kavuşuyor.

Permakültür Tarım

Doğanın dengesi, doğal şartları ve hayvanların yaşam döngüsü dikkate alınarak geliştirilen permakültür tarım yöntemleri, modern tarımın yenilik arayışına farklı bir bakış getiriyor. Organik gübrelerin, atıkların geri dönüşümü hedefinin bir parçası olduğu permakültür tarım yöntemi, ekosistemi bozmadan tarım yapmanın yollarını araştırıyor. Çok katmanlı doğal alan yapısının taklit edildiği permakültür ormanlarında, doğanın özgün koşullarının tekrarlanması ile doğal ürünler elde edilmesi amaçlanıyor. Tarımda inovasyon çalışmalarının en önemli ayaklarından birini de doğayı korumayı temel alan permakültür tarım yöntemleri oluşturuyor.

Tarımda İnovasyon Arayışı ve Pandemi Etkisi

Robotik Çiftlikler

Tarımda inovasyon denince akla ilk gelen öğelerden biri de şüphesiz robotlar oluyor. Robotik teknolojisinin kullanıldığı tarımsal üretim aşamaları, günümüzde robotik çiftliklerin kurulması ile sonuçlanıyor. İnsan emeğinin çok daha az kullanıldığı, birçok tarımsal işlemin mekanikleştiği ve akıllı sensörler yardımıyla sürekli kontrolün sağlandığı robotik çiftlikler, geleceğin tarım ve hayvancılık faaliyetlerine ışık tutuyor. Hem tarımsal yetiştiricilikte hem de hayvancılıkta maksimum verim hedefiyle çıkılan yolda gübre temizlemeden süt sağımına, sulamadan, hasada kadar birçok işlemin makinelerle yapılması sağlanıyor.

Dikey Tarım Üniteleri

Dar alanda dikey tarım yapılması, akıllı tarımın en taze keşiflerinden biri. Isı, toprak, ışık ve nem gibi ihtiyaçların dikey alanlara uygun olarak optimize edildiği üniteler dar alanlarda bile verimli tarım yapmanın sırrını paylaşıyor. Özellikle küçük çapta tarım yapan girişimcilerin, hobi olarak bahçeciliğe merak salanların tercihi olan dikey tarım sistemleri, tarımda inovasyonun en önemli kazançlarından biri olarak görülüyor. Modern tarım nereye evriliyor sorusunun, geçmişte hayal bile edilemeyen bir yanıtı olan dikey tarım sistemleri ile her balkon bir bahçeye dönüşebiliyor.

Tarımda İnovasyon Arayışı ve Pandemi Etkisi

Koronavirüs salgını ile beraber, hayatın birçok alanında yaşanan dönüşüm tarıma da sirayet ediyor. Dünyada yıllardır tartışılan çevre kirliliği, kaynak yetersizliği, doğanın kendini yenileme gücü gibi başlıklar pandemi ile beraber çok daha belirgin bir gündem haline geldi. İnsanların karantina nedeniyle evlerine çekilmesinden kısa süre sonra şehirlerde boy göstermeye başlayan hayvanlar, dağılan bulutlar, doğada dönüşümü imkânsız görünen birçok nokta için insanlığa ilham verdi. Buna ek olarak, yaşanan doğal afetlerdeki artış, kirlilik haberlerindeki yükseliş, yine bu döneme denk geldi. Üstelik, tüm bunlar olurken evinde bahçeciliği, küçük çapta sebze yetiştiriciliğini keşfeden ve doğaya dönüşün izini sürmeye başlayan kent insanları için çıkış yolunun tarım olduğu ortaya çıktı. Doğal ve organik gıda arayışının çoğalması, insanların endüstriyel ürünlere karşı bakışının değişmesine zemin hazırladı. Pandemi etkisiyle ivme kazanan tarımda inovasyon beklentisi, yenilikçi teknolojilerin gelişme hızını da olumlu yönde etkiledi.

Bugün inovatif tarımdan beklenenler temel olarak birkaç maddede özetlenebilir. Bu konularda atılacak yenilikçi adımlar şu şekilde olmalıdır.

• Üretim sürecinin şeffaf olması.

• Ata tohum tescil projelerinin geliştirilmesi.

• Yeni ve yeterli gübreleme tekniklerinin geliştirilmesi.

• Hastalığa ve zararlılara dayanıklı ürünlerin sertifikasyonu.

• Organik tarımın geliştirilmesi.

• Tohum bankacılık ağının güçlenmesi.

• Barkod ile takip sistemiyle üretim süreçlerinin takip edilebilmesi.

• Türkiye’nin iklim değişim modeline göre planların çalışılması, sunulması, gerçekleştirilmesi.

• Su kaynaklarının korunmasına yönelik projelerin hayata geçmesi.

• Sıfır atık ile yaşamın öğrenilmesi.

• Sürdürülebilirliğin bir yaşam kuralı olarak kabulü,

• Gıda israfına karşı değerlendirme yollarını geliştirilmesi.

• Tarımsal üretime az kaynakla yüksek verim alınması.

• Hayvanların yaşam şartlarının iyileştirilmesi.